Адъяахүү.Б
adiyakhuu@montsame.mn
2025-07-02 15:18:43
40 жилийн тэртээ: Ираны хувьсгал ба Америкийн дипломатчдыг барьцаалсан хэрэг
Сүүлийн саруудад АНУ-Ираны зөрчил илт хурцдаж, Персийн буланд зэвсэгт мөргөлдөөн дэгдэж болзошгүй нөхцөл байдал үүсээд байгаа билээ. Эл зөрчил олон жилийн өмнөөс улбаатай гэдгийг 40 жилийн тэртээ болсон нэгэн үйл явдал гэрчилнэ.
2060 өдөр
Берлиний ханыг босгосон ба нураасан түүхээс
Одоогоос яг 30 жилийн өмнө Хүйтэн дайны бэлгэ тэмдэг болж байсан Берлиний хана нурснаар хоёр Герман улс нэгдэж байв. Энэ түүхэн үйл явдалд зориулсан ёслолын ажиллагаа даваа гарагт Берлинд хотод эхэлсэн бөгөөд 10-ны өдрийг дуустал үргэлжлэх юм. Үүнтэй холбогдуулан “life.ru” цахим хуудсанд хэвлэгдсэн Оросын түүхч Евгений Антонюкийн бичсэн нийтлэлийг орчуулан хүргэе.  
2066 өдөр
Ээлжит бус сонгууль ба Брекситийн хувь заяа
Их Британи улс Европын Холбооноос гарах гэж 3 жил хагасын турш оролдож байгаа боловч яагаад ч гарч чадахгүй байна. Одоо Брекситийн хувь заяаг Британийн парламентын ээлжит бус сонгуулийн дүн шийднэ гэдэг нь нэгэнт тодорхой боллоо. Гэхдээ энэ бол тун амаргүй үйл явц юм.
2069 өдөр
Баян хотуудын иргэд босч тэмцэж буйн учир юу вэ?
Энэ онд дэлхийн хамгийн чинээлэг хотуудын тоонд багтдаг Парис, Хонконг ба Сантьягод эсэргүүцлийн ажиллагаа өрнөж, эмх замбараагүй байдал дэгдлээ. Парисчууд шатахууны татварыг нэмэгдүүлснийг эсэргүүцсэн бол Хонконгийн оюутнууд гэмт хэрэгт сэжиглэгдсэн хүмүүсийг эх газрын Хятадад шилжүүлэх тухай хуулийн заалтыг эсэргүүцэн жагслаа. Сантьягогийн иргэд метрогоор зорчих тасалбарын үнийг өсгөсөнд дургүйцлээ илэрхийлсээр байна. Яагаад чухам баян чинээлэг хотуудад үймээн самуун дэгдэх болов оо? гэдгийн учир шалтгааны талаар Америкийн нэрт эдийн засагч Жеффри Сакс /Jeffrey D. Sachs/ “Project Syndicate” сонинд дүгнэн бичсэнийг орчуулан хүргэе.
2071 өдөр
Орос улс Африкт эргэн ирсэн нь
Сочи хотод өнгөрсөн долоо хоногт болсон “Орос-Африк” дээд хэмжээний чуулга уулзалтад Африк тивийн 43 улсын төр, засгийн газрын тэргүүн нар, 11 улсын сайд, элчин сайд нар уригдан ирсэн бол тус арга хэмжээнд нийтдээ 10 мянга орчим хүн оролцсон байна. Цэрэг-улс төрийн нөлөөний хувьд Африк тивд хамгийн хүчирхэг орон болох Египет улсын Ерөнхийлөгч ас-Сиси Африкийн Холбоог даргалж буй улсын төрийн тэргүүний хувьд Оросын Ерөнхийлөгч В.Путиний хамтаар форумыг удирдан явууллаа.
2072 өдөр
Мэдэх эрхийн төлөөх Австралийн сэтгүүлчдийн тэмцэл
Австралийн сэтгүүлчид өнгөрсөн даваа гарагт өвөрмөц маягийн эсэргүүцлийн акци зохион байгуулсныг хэвлэл мэдээллийнхэн төдийлөн анзааралгүй өнгөрлөө. Тус улсын өдөр тутмын голлох сонинуудын тэргүүн нүүрэн дэх нийтлэлүүдийг бүхэлд нь хараар будаж дарсан байснаас гадна “Нууц.Нийтэлж болохгүй” гэж улаан өнгөөр сануулга тэмдэглэгээ хийжээ. Сэтгүүлчид цензүүр буюу цагдан хяналтын эсрэг ийм өвөрмөц арга хэрэглэн нэгдэн тэмцэж, Австрали улсад үг хэлэх эрх чөлөө хумигдаж байгаад олон нийтийн анхаарлыг хандуулахаар шийдсэн нь энэ юм.
2078 өдөр
Пэнс-Эрдоганы тохиролцооноос Путин-Эрдоганы тохиролцоо хүртэл
Мягмар гарагт Сочи хотод уулзсан ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин, Туркийн Ерөнхийлөгч Режеп Тайип Эрдоган нар 6 цагийн турш хэлэлцээ хийсний эцэст Сирид үүссэн нөхцөл байдлыг зохицуулах асуудлаар маш чухал тохиролцоонд хүрч чадлаа.
2078 өдөр
Ядуурлыг бууруулах “эм”-ийг гарган авсан Нобелийн шагналтнууд
Дэлхий даяар олон тэрбум долларыг ядууралтай тэмцэхэд зарцуулж байна. Энэтхэгт жорлон, Африк тивд усан хангамжийн шугам, Латин Америкт сургууль барихын тулд мөнгө хөрөнгийг хүмүүсээс хуримтлуулан цуглуулсаар. Гэтэл энэ бүхэн ямар ч үр дүнгүй байвал яах вэ? Ядуурлыг эмчлэх эмнүүдийн аль нь илааршуулдаг эм бэ, аль нь хуурамч эм бэ? аль нь хор вэ? гэдгийг ялгаж салгах арга бий юү?
2081 өдөр
Нобель-2019: Эсүүд хүчилтөрөгчийн дутагдалд дасан зохицдог механизмыг нээсэн нь
Хүний биеийн үйл зүй /физиологи/ ба анагаах ухааны салбарын 2019 оны Нобелийн шагналтнаар АНУ-ын хоёр эрдэмтэн, Их Британийн нэг эрдэмтэн тодорлоо. Тэд бол Балтимор хот дахь Жонс Хопкинсийн их сургуулийн судлаач Грегг Семенца, Бостон хот дахь Дэйна-Фарберын Хавдар судлалын хүрээлэнгийн ажилтан Уильям Келин, Оксфордын их сургуулийн эрдэмтэн Питер Рэтклифф нар юм. 
2093 өдөр
Их Британи, Европын Холбоо хоёр зөвшилцөж чадах уу? Үүнд эргэлзэх дөрвөн гол шалтгаан
Брэксит болохоос 4 долоо хоногийн өмнө Их Британи улс Европын Холбоонд /ЕХ/ сүүлчийн удаа санал тавьсан ба уг санал европчууд болоод шинжээчдийн хэнийх нь ч гайхлыг төрүүлсэнгүй. ЕХ-той 40 жилийн турш нөхөрлөсний эцэст Их Британи улс гэрээ хийлгүйгээр тус холбооноос гарах магадлал өндөр байна. Өөр боломжит нэг хувилбар байгаа нь Брекситийг хойшлуулах, парламентын ээлжит бус сонгууль явуулах явдал юм.
2095 өдөр
Зүүн Хойд Азийн аюулгүй байдал, Солонгосын нэгдлийг хангахад Монгол Улсын үүрэг оролцоо
Дэлхий ертөнц дээр даяаршлын үйл явц эрчимтэй өрнөж, улс орнуудын хоорондын харилцан хамаарал улам бүр хүчтэй байна. Энэ үйл явцад монголчууд бид татагдан орж байгаа нь жам ёсны хэрэг юм. Ялангуяа манай улс хамаарагддаг Зүүн Хойд Азийн бүс нутаг дэлхийн халуун цэгүүдийн нэг болж хувирсан өнөө үед тус бүс нутагт цөмийн дайн дэгдэх аюулаас урьдчилан сэргийлэх асуудал нь бидэнд ихээхэн хамаатай билээ.
2098 өдөр
“Бээжин парад”-ын үеэр үзүүлсэн шинэ зэвсгүүд
БНХАУ байгуулагдсаны 70 жилийн ойд зориулж Тяньаньмэний талбайд болсон цэргийн сүрт жагсаалд Хятадын Ардын чөлөөлөх армийн 15 мянган цэргийн албан хаагч, 580 нэгж цэргийн техник, 160 нисэх онгоц оролцсоноос гадна тус армийн зэвсэглэлд байгаа хамгийн орчин үеийн зэвсгийн системүүд, тэдгээрийн дотор дуунаас хэт хурдан пуужингууд, тив алгасах баллистик пуужингууд, нисгэгчгүй онгоцуудыг /дрон/ анх удаагаа олон нийтэд үзүүллээ.
2100 өдөр
Зеленскийг дарамтлах оролдлого ба Трамп огцрох магадлал
Өмнө нь АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампыг Орос улстай холбоо сүлбээтэй гэж буруутгаж байсан бол сүүлийн өдрүүдэд Америкийн Ерөнхийлөгчтэй холбоотой дахин нэг дуулиан газар авах боллоо.
2106 өдөр
Грета охины гал цогтой үгс, эх дэлхийгээ аврах санаачилгууд
Нью-Йорк хотноо уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх НҮБ-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалт боллоо. Энэ уулзалт бол 2016 онд Парисын хэлэлцээр байгуулагдсанаас хойших хамгийн өргөн хүрээтэй арга хэмжээ юм. Тус саммитын үеэр 16 настай швед охин Грета Тунберг уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг дорвитой тэмцэл хийхгүй байгаа дэлхийн улс орнуудын удирдагчдыг буруутган шүүмжлэхдээ “та нарын хий хоосон яриа миний хүсэл мөрөөдөл, хүүхэд насыг хулгайллаа” гэж хоолой зангируулан хэлсэн нь хүмүүст нэгийг бодогдуулав бололтой.
2107 өдөр
Дэлхийг харах цонх. Хонконг яагаад Хятад улсад амин чухал вэ?
Дэлхийн хоёрдахь том эдийн засаг болох Хятад улс дэлхийд тэргүүлэхийн төлөө АНУ-тай өрсөлдөж байна. Тэгэхээр коммунист тогтолцоо нь ардчиллаас дутуугүйгээр том улс орныг баян чинээлэг болгодог байх нь ээ? Хүний эрх, хараат бус шүүх, бизнесийн таатай орчны тухайд хэрэгсэхгүй байж болох нь ээ?Үгүй, тийм биш ээ. Яагаад гэвэл, барууны загвараар бий болсон Хонконг гэдэг эрх чөлөөний арал Хятадад бий. Энэ бол Хятадын болон дэлхийн эдийн засгийг тэтгэгч мөнгөний салхи байнга үлээж байдаг дэлхий рүү харсан цонх юм. 
2109 өдөр
Намибид үйлдсэн геноцид, Герман улсаас олгох нөхөн төлбөр
2112 өдөр
Саудын Араб, Ираны хооронд дайн дэгдэх үү?
Бямба гарагийн өглөө Саудын Арабын төрийн өмчит "Сауди Арамко" компанийн “Абкайк” болон “Хураис” байгууламжууд руу үл мэдэгдэх 10 нисгэгчгүй онгоц /дрон/ дайрсны улмаас асар хүчтэй дэлбэрэлт болсон билээ. Уг халдлагыг үйлдсэн гэдгээ Йемений хусит босогчид мэдэгдсэн боловч энэ бол үнэн хэрэгтээ Ираны зохион байгуулсан ажиллагаа мөн гэж Саудын Араб, АНУ хоёр үзэж  байна. Үүний улмаас тэртэй тэргүй хоорондоо сөргөлдсөөр ирсэн Саудын Араб, Ираны харилцаа эрс хурцадлаа. Энэ талаар ВВС агентлагийн тоймч Жонатан Маркусын бичсэн нийтлэлийг орчуулан хүргэе.
2113 өдөр
Financial Times: Олзлогдогсдыг солилцсон нь Европын Холбоонд хагарал үүсгэж байна
Орос, Украин хоёр олзлогдогсдоо солилцсоныг улс орнууд дэмжин сайшааж байгаа бол энэ үйл явдал нь Европын Холбооны хүрээнд “түгшүүр төрүүлж” байгаа бололтой.
2122 өдөр
ХАЛХЫН ГОЛЫН ДАЙНЫ ТОВЧООН
2130 өдөр
Александр Суходолов: Дэлхийн II дайн Халхын голд эхэлсэн
Таван жилийн өмнө ОХУ-ын Эрхүү хотноо Халх голд байлдааны ажиллагаа эхэлсний 75 жилийн ойд зориулсан олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурал болж байв. Хуралд оролцогчдын анхаарлыг Байгалийн эдийн засаг, эрхзүйн Улсын их сургуулийн эрдэмтдийн бэлтгэсэн илтгэл онцгой ихээр татсан юм. Учир нь, уг илтгэлд дэлхийн II дайн Ази тивд эхэлсэн гэж нотолсон байна. Үүнийг лавлахаар илтгэлийг зохиогчдын нэг болох дээрх их сургуулийн дэд захирал, Оросын Цэргийн шинжлэх ухааны академийн жинхэнэ гишүүн А.П.Суходоловтой хийсэн сонирхолтой ярилцлага МОНЦАМЭ Тойм сэтгүүлийн 2014 оны VIII сарын дугаарт нийтлэгдэж байсныг уншигчиддаа толилуулъя.
2130 өдөр
Японд 5500 метрийн гүнээс газрын ховор металл олборлоно 4 минут
USAID-ийн үйл ажиллагааг бүрмөсөн зогсоожээ 8 минут
Сэлэнгэ аймгийн Ерөө, Хүдэр суманд гарсан түймрийг унтраахаар ажиллаж байна 36 минут
СЭЛЭНГЭ: Хүдэр суманд ой хээрийн 8 түймэр гарсан байна 1 цаг
Клубүүдийн ДАШТ: Шөвгийн 8-ын бүх баг тодорлоо 1 цаг
ДОРНОД: Дархлаажуулалтад хамрагдаагүй хүүхдүүд улаанбурхнаар өвчилж байна 1 цаг
ДОРНОГОВЬ: Мод үржүүлгийн талбайгаас 1 цаг
Ерөнхий сайдын нэрэмжит 500 сая төгрөг олгож, НЗДТГ-аас 150 сая төгрөгийн үнэтэй байрны гэрчилгээ гардуулав 1 цаг
СЭЛЭНГЭ: Сүхбаатар сумын удирдлагуудыг огцрууллаа 2 цаг
ДОРНОД: Буйр нуурын эрэг дагуух цөлжсөн хэсгээр бутлаг ургамал ургаж эхэлжээ 2 цаг
К.Гауфф Уимблдоны хоёрдугаар тойрогт шалгарч чадсангүй 2 цаг
СЭЛЭНГЭ: Аймгийн хэмжээнд 183.9 мянган га-д тариалалт хийлээ 2 цаг
“Чингис хаан” нисэх буудал дэлхийн хамгийн их сайжирсан 10 буудлын нэг болов 3 цаг
Хүчтэй газар хөдлөлтийн үед хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөг баталжээ 3 цаг
Монголын сагсан бөмбөгийн 3х3-ын эмэгтэйчүүдийн шигшээ багийн тамирчдыг гавьяат тамирчин цолоор шагналаа 3 цаг
Наадмаар 171 байцаагч ажиллана 4 цаг
УВС: Ачит нуурын гүн, усны нөөц нь тодорхойгүй байна 4 цаг
“Дээлтэй монгол” наадам энэ сарын 8-нд болно 4 цаг
Газын зурваст 60 хоног гал зогсоохыг Израилын тал зөвшөөрсөн гэж мэдэгдэв 4 цаг
Монголын шигшээ багийн холбогч Н.Нандинхүсэл Флоридагийн “Пантерс” багт тоглоно 5 цаг
БАЯН-ӨЛГИЙ: Булган сумын Их Жаргалантын зуслан 5 цаг
ДУНДГОВЬ: Сургууль, цэцэрлэгүүдийг аяга, таваг угаагч, ариутгагч төхөөрөмжөөр хангалаа 5 цаг
Дэлхийн спортын сэтгүүлчдийн өдөр тохиож байна 5 цаг
Э.Макрон, В.Путин нар 2022 оноос хойш анх удаа утсаар ярьжээ 5 цаг
Усанд осолдсон иргэдийн 41 хувь нь долоодугаар сард бүртгэгджээ 5 цаг
Цахилгаан, электроникийн хог хаягдлын менежментийг сайжруулах төсөл хэрэгжүүлнэ 6 цаг
Гурван байршилд авто зам хааж, шинэчилнэ 6 цаг
Засгийн газрын өргөтгөсөн хуралдаан болно 6 цаг
Шинэ тойрог авто замын төслийг баталлаа 6 цаг
АРХАНГАЙ: Бурхан багшийн найман суварга шүтээн 6 цаг
БАЯН-ӨЛГИЙ: “Улаанбурхан өвчний эсрэг нөхөн дархлаажуулалтын өдөрлөг” зохион байгууллаа 6 цаг
АРХАНГАЙ: “Хаалга бүхэнд хүрч, хүүхэд бүрийг хамгаалъя” нөхөн дархлаажуулалтын аяныг эхлүүллээ 7 цаг
Дорнод-Дарьгангын тал нутгаар +37 градус хүрнэ 7 цаг
ӨНӨӨДӨР: “Фронт хэмээх Энгэлийн Бадам” номын нээлт болно 9 цаг
УВС: Ходоодны хорт хавдар тайрах мэс заслыг амжилттай хийлээ 19 цаг
ДОРНОГОВЬ: Сумдын наадам энэ сарын 3-наас эхэлнэ 21 цаг
Улаанбурхан өвчний эсрэг нөхөн дархлаажуулалтын 908 цэг уртасгасан цагаар ажиллана 21 цаг
Хүслийн хад цогцолбор бүрэн ашиглалтад оржээ 21 цаг
Сүхбаатар-Бичигт чиглэлийн хатуу хучилттай авто замын ажлыг эхлүүллээ 21 цаг
ЗАВХАН: Зартын сувилал аялал жуулчлал, эмчилгээний чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг 21 цаг
Наадмын нээлт, хаалтын ёслолд 2500 гаруй уран бүтээлч оролцоно 22 цаг
Google халуун цөмийн эрчим хүч худалдаж авна 22 цаг
Наадмаар худалдаа, хоол үйлдвэрлэл, үйлчилгээний 576 цэг ажиллана 23 цаг
Нөхөн дархлаажуулах үндэсний аян орон даяар эхэллээ 23 цаг
Казахстанд нүүрээ халхалсан хувцас өмсөхийг хоригложээ 23 цаг
Сэлэнгэ аймагт гарсан гурван түймрийг цурамд оруулжээ 23 цаг
Ардын хувьсгалын 104 жилийн ойн баяр наадмын үндэсний сурын харвааны бүртгэл эхэллээ 23 цаг
Д.Лүндээжанцан: Гадаадынхан Өндөр гэгээний өв соёл, мөнхийн бүтээлийг судалж дэлхийд гаргаж байна 23 цаг
"Архангай-100" явган алхалтад 140 гаруй алхагч оролцлоо 23 цаг
Хуурамч дүрс бичлэгээс хамгаалах анхны хуулийг Данид санаачилжээ 23 цаг
“Мишээл Экспо” орчмын явган хүний зам, засварын ажлыг Үндэсний их баяр наадмаас өмнө дуусгана 23 цаг
ХӨВСГӨЛ: Дулааны станцын өргөтгөлийн ажил 40 хувьтай байна 23 цаг
Наадмын тасалбарыг маргааш өглөөний 07:00 цагаас эхлэн борлуулна 24 цаг
СҮХБААТАР: Төрийн алба 31 жинхэнэ албан хаагчаар эгнээгээ тэллээ 24 цаг
БАЯНХОНГОР: Тусгай хэрэгцээ шаардлагатай хүүхэд спортоор хичээллэх боломжийг бүрдүүлж байна 24 цаг
СҮХБААТАР: Баруун-Урт - Бичигт чиглэлийн 152 км авто замын нэг км нь 2.1 тэрбум төгрөгийн үнэлгээтэй 1 өдөр
“Өндөр гэгээн Занабазар: Түүх, өв, соёл-390” хуралд 10 гаруй орны эрдэмтэд оролцож байна 1 өдөр
ХӨВСГӨЛ: 19 төрийн албан хаагч тангараг өргөлөө 1 өдөр
“МанСити” шөвгийн 8-д шалгарч чадсангүй 1 өдөр
Супер хиймэл оюун бүтээх лаборатори байгуулжээ 1 өдөр
"F1" кино 144 сая долларын орлого олжээ 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Эрэгтэй шигшээ багийнхан Идэрчүүдийн улсын хошой аварга боллоо 1 өдөр
ДОРНОГОВЬ: Мод үржүүлгийн талбайгаас 15 мянга гаруй тарьц бэлтгэжээ 1 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Арав хоногийн хугацаанд 21 удаагийн түймэр гарчээ 1 өдөр
Төв банк эхний хагас жилд 5.9 тонн үнэт металл худалдан авчээ 1 өдөр
Хөвсгөл аймгийн Хатгал суманд “Нөхөрлөл хөгжил-2025” наадам боллоо 1 өдөр
АРХАНГАЙ: Нутгийн 90 орчим хувьд түймрийн аюул бага зэрэг гэж үнэлэгджээ 1 өдөр
Нагоя башёд Монголын 20 бөх барилдана 1 өдөр
ӨМНӨГОВЬ: Малжуулах хөтөлбөрийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлнэ 1 өдөр
ХОВД: Том голуудын усны түвшин нэмэгджээ 1 өдөр
6 цаг
АРХАНГАЙ: Бурхан багшийн найман суварга шүтээн
6 өдөр
БАЯН-ӨЛГИЙ: “2500 жилийн өмнөх Алтайн нурууны соёл” хамтарсан үзэсгэлэн дэлгэв
9 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Тарбозавр батаарын ясыг Богд сумын нутгаас олж байжээ
14 өдөр
ЗАВХАН: Шашны зан үйлийн XIX зууны үеийн багаж хадгалагдаж байна
27 өдөр
АРХАНГАЙ: Бурхан багшийн танка
36 өдөр
АРХАНГАЙ: “Байгалийг ойроос" түр үзэсгэлэнд 85 дэсийн 91 ширхэг үзмэр дэлгэжээ
40 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Арвайн хүрээнд 150 орчим номыг монгол хэлээр барлан хэвлүүлжээ
48 өдөр
ЗАВХАН: Улиастай хотын түүхийн танхимыг нээлээ
54 өдөр
ӨВӨРХАНГАЙ: Буга согоотын хадны зургууд хүрэл зэвсгийн үед хамаарна
58 өдөр
АРХАНГАЙ: Билгэ хааны алтан титмийг Хөшөө цайдамд хадгалж байна
61 өдөр
ЗАВХАН: 1700-гаад оны үеийн дайны туг хадгалагдаж байна
61 өдөр
АРХАНГАЙ: Тайхар чулуу нь дэлхийн хамгийн том чулуун судар бичиг
68 өдөр
БУЛГАН: Чин ван Ханддоржийн хөшөөг 39 жилийн өмнө босгожээ
69 өдөр
АРХАНГАЙ: Д.Сүхбаатарын хөшөөг уран барималч С.Чоймбол бүтээжээ
75 өдөр
СЭЛЭНГЭ: Хүннү гүрний үеийн түүх соёлын дурсгалт олдвор
Монгол Улс, Улаанбаатар хот, Чингэлтэй дүүрэг, Б.Жигжиджавын гудамж-8, Индекс-15160, Ш/х-1514, info@montsame.gov.mn
Мэдээллийн МОНЦАМЭ агентлаг ©2025