Э.Ариунболд:Мүракамийн өгүүллэгүүд задгай, чөлөөт бичлэгтэй нь таалагддаг

МОНГОЛЫН МЭДЭЭ | СОЁЛ УРЛАГ
183@montsame.mn
2019-01-08 15:41:03

Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. "Алтан өд-2018" наадамд орчуулгын төрлөөр тэргүүлсэн орчуулагч Эрдэнэбилэгийн Ариунболдтой уран бүтээлийнх нь тухай ярилцлаа.

    -Японы зохиолч Мүракамиг чухам яагаад сонгож орчуулав?

    -Ямартай ч, анх англи эхээр нь уншихад ихэд таалагдсан. Өгүүллэг нь бие дааж ном болсныг олж үзсэн. Америкад хэвлүүлснийг нь интернэтээс татаж аваад уншсан. Уншиж дуусуутаа л орчуулмаар санагдсан. 

    -Өгүүллэгүүдийг орчуулахад ямаршуу хугацаа зарцуулсан бэ?

    -Есөн сар орчим нухсан. Эхлээд 6 өгүүллэгийг тус бүрд нь сар гаруйн хугацаанд орчуулсан. Сүүлийн нэг өгүүллэг буюу номоо нэрлэсэн "Эмсгүй эрс" өгүүллэгийг нь харин тав хоногт орчуулчихсан. Ёстой онгод орно гэдэг нь болсон байх. Бусад өгүүллэгийг нь ажлынхаа зав зайгаар орчуулж байсан.

    -Мүракамийн өгүүллэгийн амин сүнс, онцлог нь юу байв?

    -Миний хувьд, уншихад маш тааламжтай. Энэ ном дахь өгүүллэгүүд нь тусдаа бичигдсэн боловч, нэг л сэдэвт зангилаа уяатай байдгаараа онцлог. Тухайлбал, эрчүүдийн сэдэв голлоно. Ямар эрчүүд вэ гэхээр, хаягдсан, ганцаардсан, эхнэр нь юм уу найз охин нь амиа хорлосон эмгэнэлт байдалтай дүрүүд юм. Тэдгээр дүрээр дамжуулж, хүний дотоод сэтгэлийн зөрчил, эмэгтэй хүнгүйгээр эрчүүд ямар хөөрхийлөлтэй байдалд ордгийг харуулдаг. Эмэгтэй хүн заримдаа муухай зан араншин гаргалаа ч, эр хүн тэдэнгүйгээр хэн ч биш болдог. Эм хүнгүй байж чадлаа ч, зовлонтой амьдралаар амьдардаг. Үүнийг л Мүраками урнаар өгүүлэхийг зорьсон нь дээрх өгүүллэгүүдээс "амтагдана" даа.

    -Номын эхний хоёр өгүүллэгийг сөхөж үзлээ. Өгүүллэгээ дэлхийд нэрд гарсан хамтлагийн дууны нэрээр нэрлэжээ. Ер нь өгүүллэгүүдээс нь хөгжим сонсогдох мэт болдог нь Муракамийн бас нэг гол онцлог. Энэ талаар орчуулагчийн хувьд юу гэж хэлэх вэ?

    - Муракими бол хөгжмийн их донтой хүн л дээ. Цуглуулганд нь 10,000 гаруй пянз байдаг гэсэн. Нэгэн ярилцлагадаа "Авьяас хүрээгүй болохоор би хөгжимчин болж чадаагүй, зохиолч болсон" гэж хэлсэн байдаг. Тийм учраас зохиолдоо хөгжим, дууг их оруулдаг. Өөрөөр хэлбэл, өөрийнхөө зохиож чадаагүй аялгууг зохиолдоо үгээр илэрхийлсэн юм уу гэж бодогдсон. Зохиолд нь нэр дурдагдсан дуунуудыг сонсонгоо би өгүүллэгүүдийг нь орчуулдаг байсан. Тиймээс дуунуудыг нь сонсоод, уншвал бүр илүү мэдрэмж төрөх байх.

    -Цаашдаа дандаа Мүракамийг сонгож орчуулаад байх уу. Өөр төрлийн ном орчуулах төлөвлөгөөтэй байна уу?

    - Мүракамийн хоёр гурван зохиолыг орчуулах бодол байгаа. Саявтар хүүхдийн дөрвөн ном орчууллаа. Нэг сонин нь, Мүракамийн хэт задгай, насанд хүрэгчдэд зориулсан буюу Америкийн ном зүйн ёсоор +18  тэмдэглэгээтэй зохиолыг орчуулж байгаад, хүүхдийн гэгээн ертөнцийг харуулсан зохиолыг орчуулахад өдөр шөнө шиг ялгаатай юм билээ. Тиймээс нэг хэсэгтээ, Муракимийг өөрөөсөө "сэгсэрч" хаяхад хүрсэн. Хүүхдийн зохиол орчуулахад бас л сайхан юм билээ.

    -Орчуулах арга барилаасаа сонирхуулж болох уу?

    -Голчлон шөнө сууж орчуулдаг. Өдөр бол ер сэтгэл тогтож, анхаарал төвлөрдөггүй. Орчуулгаа их нухдаг. Олон дахин засч, үгийн сонголтуудаа дахин дахин хянадаг. Бас миний нэг сонин зуршил бий. Яг орчуулга хийхдээ нэлээд тамхисаг болчихдог. Бусад үед тэгдэггүй л дээ. Тийм болохоор, гэрийнхнийхээ тав тухыг бодон угаалгын өрөөндөө олбог дэвсэж байгаад л орчуулгадаа орно шүү дээ. Орчуулгаа дандаа гараар бичиж, засна. Тэгээд гар бичмэлээ өдөр нь компьютертээ шивнэ. Бас шаггүй "хөлс" шавхах хэрэг гардаг даа. 

    -Анх орчуулга руу орох болсон үеэ дурсвал...?

    -Ажлаас даалгавар болгож өгсөн жижиг сажиг зүйлс орчуулж эхэлсэн. Тэгээд аяндаа англи хэлээрх уран зохиолыг  орчуулмаар санагдах болсон. Орчуулга хийе ч гэж шийдсэн. Монголын Орчуулагчдын холбооноос зарласан залуу орчуулагчдын уралдаанд хоёрдугаар байр эзэлж анх удаа их урам авсан. Тэр уралдаанд Мүракимийн өгүүллэгийг орчуулж оролцсон л доо. Эндээс л Мүракимийн "өвчин" туссан байх. 

    -Одоо хаана ажил эрхэлж байгаа вэ?

    -Нэпко хэвлэлийн газарт редактороор ажиллаж байна. 

    -Яагаад заавал Нэпкотой холбогдох болов?

    -Би  ШУТИС-ийн КТМС-ийн сургуульд программ хангамжийн мэргэжил эзэмшсэн. Энэ мэргэжлийнхээ дагуу компаниудад программ зохиож өгч, гурван жил орчим ажилласан. Тэр үедээ нийтлэлч Баабарын "Шинжлэх ухааныг өмөөрөхүй", "Шашныг өмөөрөхүй"  гэх цуврал нийтлэлийг уншаад л, энэ мундаг үзэл бодолтой хүнтэй хамт ажиллая гэсэн санаа төрсөн. Тэгээд компанид нь очоод "Тантай хамт ажиллая" гэж хэлсэн. Мань эр шууд ажилд аваагүй, нэг хоёр орчуулгын материал өгч шалгасан. Тэгээд л тэнцсэн юм байлгүй, намайг ажилд авсан. Өнөөдрийг хүртэл Баабар болон Б.Цэнддоо нарын нэрт нийтлэлч зохиолчдоос өдөр тутам шинийг сурч, мэдлэг, мэдээллээ баяжуулан ажиллаж байна. Орчуулгаа хийж, үгсийн сангаа арвижуулахад дээрх нөхдийн бүтээлүүд нөлөөлдөг. Сая авсан "Алтан өд" шагнал бас  их урам өглөө.

    - "Алтан өд" шагнал аваад юу бодогдов? 

    -Орчуулга бол ганц хүний бүтээл шиг атлаа, ном болгоод гаргахад олон хүний гар сэтгэл нийлж бүтдэг. Тиймээс энэ шагнал бол ганц минийх биш, надад тусалж байдаг хамт олон, найз нөхөд, ар гэрийнхний дэмжлэгийн хүч юм гэж бодогдсон. 

    -Ярилцлага өгсөнд баярлалаа. Шинэ бүтээлийн "ургац" арвин байхыг ерөөе.



 


Холбоотой мэдээ