ХЭНТИЙ: 88.4 мянган га талбайг уст цэг эзэлдэг

ОРОН НУТГИЙН МЭДЭЭ | ХЭНТИЙ
odontungalag@montsame.mn
2023-03-23 17:14:59

Чингис /МОНЦАМЭ/ Хэнтий аймгийн усан сан бүхий ангиллын газар нь нийт нутаг дэвсгэрийн 1.1 хувь буюу 88.4 мянган га талбайг эзэлдэг. Үүний 87,2 мянган га буюу 97,9 хувийг гол мөрөн, 7,0 мянган га буюу 7,9 хувийг нуур, цөөрөм, тойром, 182.3 га буюу 0,02 хувийг горхи, булаг, шанд рашаан тус тус эзэлдэг аж. 


Аймгийн БОАЖГ-аас авсан мэдээллээр сүүлийн гурван жилд уст цэгийн байдал ийнхүү өөрчлөгджээ.


Он

Хашиж хамгаалсан усны эх үүсвэрийн  тоо

Хатаж, ширгэсэн усны эх үүсвэрийн тоо

Сэргэсэн усны эх үүсвэрийн тоо

2020

21

19

114

2021

26

13

43

2022

27

4

25


Хэнтий аймгийн нутгаар Хэрлэн гол 580 орчим км, түүний цутгал Тэнүүн, Тэрэлж, Мөрөн, Цэнхэр, мөн Онон гол 390 гаруй км урсдаг байна. Мөн Гурван нуур, Хар зүрхний хөх нуур, Гүрмийн нуур, Аваргын нуур болон Хэрлэнгийн савд жижиг нуурууд олон бий. Түүнчлэн Гурван нуур, Улаалзгана, Онон, Тард, Арангат, Тосон зэрэг рашаантай. 

Тус аймгийн хэмжээнд 2019 оны гадаргын усны тооллогоор давхардсан тоогоор 381 гол, 888 булаг, 21 рашаан, 300 нуур, 9 хөв цөөрөм нийт 1599 гадаргын усны обьект тоологдсон байна. Уст цэгийн тооллогыг 4 жилд нэг удаа, уст цэгийн өөрчлөлийн мэдээг жил бүр хийж ажилладаг аж.

Уст цэгийн мэдээлэл -2019 он

Сумдыннэр

Харъяалагдахсавгазар

Гол

Нуур

Булаг, шанд

Рашаан

Хөв

Услалтынсистем

Цэвэрлэхбайгууламж

Худаг

тоологдсон

устай

тоологдсон

устай

тоологдсон

устай

тоологдсон

устай

тоологдсон

устай

Өрөмдмөл

Богинояндант

Энгийнуурхай

нийт

Ажилтай

Ажилгүй

Баян-Адарга

ОГСГ

8

8

14

8

68

 

1

1

 

 

 

 

75

1

0

76

76

 

Баянхутаг

ХГСГ

1

1

27

27

25

11

 

 

 

 

 

 

71

1

72

144

136

8

Баянмөнх

ХГСГ

2

2

25

12

19

6

 

 

 

 

 

 

48

13

52

113

95

18

Биндэр

ОГСГ

20

20

42

28

145

105

4

4

 

 

 

 

127

4

0

131

120

11

Баян-Овоо

ХГСГ

3

2

13

11

12

8

 

 

 

 

 

 

42

26

22

90

80

12

Батширээт

ОГСГ

150

147

17

17

40

31

5

5

 

 

 

 

27

0

41

68

68

 

Норовлин

ОГСГ

25

25

8

8

45

43

 

 

 

 

 

 

31

31

44

106

104

2

Өмнөдэлгэр

ХГСГ, ОГСГ

75

65

24

21

49

38

1

1

2

 

 

 

19

13

7

39

37

2

Дадал

ОГСГ

37

34

26

26

69

27

2

2

 

 

 

 

44

4

0

48

48

 

Дэлгэрхаан

ХГСГ

11

10

15

12

39

29

1

1

2

 

2

 

80

6

23

109

101

8

Жаргалтхаан

ХГСГ

12

12

19

17

65

67

2

2

 

 

 

 

62

15

21

98

96

2

Мөрөн

ХГСГ

3

2

13

8

28

15

1

1

 

 

1

 

35

7

13

55

52

3

Хэрлэн

ХГСГ

4

2

14

6

32

19

 

 

 

 

 

1

116

55

184

355

330

25

Цэнхэрмандал

ХГСГ

23

18

7

6

116

91

2

2

2

2

 

 

100

14

1

115

112

3

Дархан

УГГХСГ

1

1

13

10

14

7

1

 

2

 

 

 

90

5

152

247

213

34

Галшар

УГГХСГ

 

 

7

5

39

33

1

1

1

 

 

 

88

5

163

256

209

47

Батноров

ХГСГ

6

6

16

16

82

63

 

 

 

 

 

 

69

80

74

223

220

3

Бор-Өндөр

УГГХСГ

 

 

 

 

1

1

 

 

 

 

 

1

10

 

2

12

12

 

Нийт

 

381

355

300

238

888

594

21

20

9

2

3

2

1134

280

871

2285

2109

178


Хэнтий аймгийн усан сан бүхий газарт аймгийн ИТХ-ын 2016 оны 05 сарын 12-ны өдрийн 03 дугаар тогтоол, 2020 оны 04 сарын 08-ны өдрийн 05 дугаар тогтоолоор онцгой хамгаалалтын бүсийг 50м, энгийн хамгаалалтын бүсийг 200м-ээр тогтоосон байдаг. 2016 онд томоохон гол, нуур, булгийн эхэд хамгаалалтын бүс тогтоож байсан бол 2020 онд жижиг гол горхи, цутгал голууд болон булгийн эхийн урсацад  нэмж тогтоосон байна. 


Дд

Он

Уст цэгийн нэр

Онцгой хамгаалалт

Энгийн хамгааллат

Өссөн дүнгээр

Гол

Булаг

Нуур

Худаг

1

2016

129

935

417

73

543653.9

 

815022.99

2

2020

445

260

88

-

271369.09

179948.71

743492.06

Нийт /давхардсан тоогоор/

574

1195

505

73

815022.99

743492.06

 


Холбоотой мэдээ