ХЭНТИЙ: 88.4 мянган га талбайг уст цэг эзэлдэг
ОРОН НУТГИЙН МЭДЭЭ | ХЭНТИЙ
Чингис /МОНЦАМЭ/ Хэнтий аймгийн усан сан бүхий ангиллын газар нь нийт нутаг дэвсгэрийн 1.1 хувь буюу 88.4 мянган га талбайг эзэлдэг. Үүний 87,2 мянган га буюу 97,9 хувийг гол мөрөн, 7,0 мянган га буюу 7,9 хувийг нуур, цөөрөм, тойром, 182.3 га буюу 0,02 хувийг горхи, булаг, шанд рашаан тус тус эзэлдэг аж.
Он |
Хашиж хамгаалсан усны эх үүсвэрийн тоо |
Хатаж, ширгэсэн усны эх үүсвэрийн тоо |
Сэргэсэн усны эх үүсвэрийн тоо |
2020 |
21 |
19 |
114 |
2021 |
26 |
13 |
43 |
2022 |
27 |
4 |
25 |
Хэнтий аймгийн нутгаар Хэрлэн гол 580 орчим км, түүний цутгал Тэнүүн, Тэрэлж, Мөрөн, Цэнхэр, мөн Онон гол 390 гаруй км урсдаг байна. Мөн Гурван нуур, Хар зүрхний хөх нуур, Гүрмийн нуур, Аваргын нуур болон Хэрлэнгийн савд жижиг нуурууд олон бий. Түүнчлэн Гурван нуур, Улаалзгана, Онон, Тард, Арангат, Тосон зэрэг рашаантай.
Тус аймгийн хэмжээнд 2019 оны гадаргын усны тооллогоор давхардсан тоогоор 381 гол, 888 булаг, 21 рашаан, 300 нуур, 9 хөв цөөрөм нийт 1599 гадаргын усны обьект тоологдсон байна. Уст цэгийн тооллогыг 4 жилд нэг удаа, уст цэгийн өөрчлөлийн мэдээг жил бүр хийж ажилладаг аж.
Уст
цэгийн мэдээлэл -2019 он
Сумдыннэр |
Харъяалагдахсавгазар |
Гол |
Нуур |
Булаг, шанд |
Рашаан |
Хөв |
Услалтынсистем |
Цэвэрлэхбайгууламж |
Худаг |
||||||||||
тоологдсон |
устай |
тоологдсон |
устай |
тоологдсон |
устай |
тоологдсон |
устай |
тоологдсон |
устай |
Өрөмдмөл |
Богинояндант |
Энгийнуурхай |
нийт |
Ажилтай |
Ажилгүй |
||||
Баян-Адарга |
ОГСГ |
8 |
8 |
14 |
8 |
68 |
|
1 |
1 |
|
|
|
|
75 |
1 |
0 |
76 |
76 |
|
Баянхутаг |
ХГСГ |
1 |
1 |
27 |
27 |
25 |
11 |
|
|
|
|
|
|
71 |
1 |
72 |
144 |
136 |
8 |
Баянмөнх |
ХГСГ |
2 |
2 |
25 |
12 |
19 |
6 |
|
|
|
|
|
|
48 |
13 |
52 |
113 |
95 |
18 |
Биндэр |
ОГСГ |
20 |
20 |
42 |
28 |
145 |
105 |
4 |
4 |
|
|
|
|
127 |
4 |
0 |
131 |
120 |
11 |
Баян-Овоо |
ХГСГ |
3 |
2 |
13 |
11 |
12 |
8 |
|
|
|
|
|
|
42 |
26 |
22 |
90 |
80 |
12 |
Батширээт |
ОГСГ |
150 |
147 |
17 |
17 |
40 |
31 |
5 |
5 |
|
|
|
|
27 |
0 |
41 |
68 |
68 |
|
Норовлин |
ОГСГ |
25 |
25 |
8 |
8 |
45 |
43 |
|
|
|
|
|
|
31 |
31 |
44 |
106 |
104 |
2 |
Өмнөдэлгэр |
ХГСГ, ОГСГ |
75 |
65 |
24 |
21 |
49 |
38 |
1 |
1 |
2 |
|
|
|
19 |
13 |
7 |
39 |
37 |
2 |
Дадал |
ОГСГ |
37 |
34 |
26 |
26 |
69 |
27 |
2 |
2 |
|
|
|
|
44 |
4 |
0 |
48 |
48 |
|
Дэлгэрхаан |
ХГСГ |
11 |
10 |
15 |
12 |
39 |
29 |
1 |
1 |
2 |
|
2 |
|
80 |
6 |
23 |
109 |
101 |
8 |
Жаргалтхаан |
ХГСГ |
12 |
12 |
19 |
17 |
65 |
67 |
2 |
2 |
|
|
|
|
62 |
15 |
21 |
98 |
96 |
2 |
Мөрөн |
ХГСГ |
3 |
2 |
13 |
8 |
28 |
15 |
1 |
1 |
|
|
1 |
|
35 |
7 |
13 |
55 |
52 |
3 |
Хэрлэн |
ХГСГ |
4 |
2 |
14 |
6 |
32 |
19 |
|
|
|
|
|
1 |
116 |
55 |
184 |
355 |
330 |
25 |
Цэнхэрмандал |
ХГСГ |
23 |
18 |
7 |
6 |
116 |
91 |
2 |
2 |
2 |
2 |
|
|
100 |
14 |
1 |
115 |
112 |
3 |
Дархан |
УГГХСГ |
1 |
1 |
13 |
10 |
14 |
7 |
1 |
|
2 |
|
|
|
90 |
5 |
152 |
247 |
213 |
34 |
Галшар |
УГГХСГ |
|
|
7 |
5 |
39 |
33 |
1 |
1 |
1 |
|
|
|
88 |
5 |
163 |
256 |
209 |
47 |
Батноров |
ХГСГ |
6 |
6 |
16 |
16 |
82 |
63 |
|
|
|
|
|
|
69 |
80 |
74 |
223 |
220 |
3 |
Бор-Өндөр |
УГГХСГ |
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|
|
|
1 |
10 |
|
2 |
12 |
12 |
|
Нийт |
|
381 |
355 |
300 |
238 |
888 |
594 |
21 |
20 |
9 |
2 |
3 |
2 |
1134 |
280 |
871 |
2285 |
2109 |
178 |
Хэнтий аймгийн усан сан бүхий газарт аймгийн ИТХ-ын 2016 оны 05 сарын 12-ны өдрийн 03 дугаар тогтоол, 2020 оны 04 сарын 08-ны өдрийн 05 дугаар тогтоолоор онцгой хамгаалалтын бүсийг 50м, энгийн хамгаалалтын бүсийг 200м-ээр тогтоосон байдаг. 2016 онд томоохон гол, нуур, булгийн эхэд хамгаалалтын бүс тогтоож байсан бол 2020 онд жижиг гол горхи, цутгал голууд болон булгийн эхийн урсацад нэмж тогтоосон байна.
Дд |
Он |
Уст цэгийн нэр |
Онцгой хамгаалалт |
Энгийн хамгааллат |
Өссөн дүнгээр |
|||
Гол |
Булаг |
Нуур |
Худаг |
|||||
1 |
2016 |
129 |
935 |
417 |
73 |
543653.9 |
|
815022.99 |
2 |
2020 |
445 |
260 |
88 |
- |
271369.09 |
179948.71 |
743492.06 |
Нийт /давхардсан
тоогоор/ |
574 |
1195 |
505 |
73 |
815022.99 |
743492.06 |
|