ТОЙМ
Ёс зүйн доройтолд орсон улстөрчдөд хууль үйлчлэх үү.
Тэгвэл судалгаагаар ЖДҮ эрхлэгчдийн 80 хувьд нь 10 сая төгрөгийн зээл хэрэгтэй гэсэн тооцоо гарсан байдаг гэж эдийн засагч Т. Доржханд хэлжээ. Харин ийм үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд  дээд тал нь 100-200 сая төгрөгийн зээл хэрэгтэй гэнэ. Харамсалтай нь ЖДҮ сангаас зээл авагч төрийн түшээдийн хувьд доод тал нь 950 сая төгрөг, тэгээд л тэрбум төгрөгөөс дээш яригдаж байна. Төрийн түшээд ийм хэмжээний зээл авч байгаа байдал нь санаандгүй үйлдлээс болж олон нийтэд ил болсон бололтой. Тэр нь шинэ сайд баг бүрдүүлэх нэрэн дор шинэ хүн ажилд авч, хуучин  хүмүүсийг нь ажилгүй болгодог  жишгээс гарсан гэх юм. Ажлаасаа халагдсан сайн эр тэднийг илчилжээ. Манайханд  албан тушаалтайгаа, ширээтэйгээ эхээс төрсөн мэт аашилдаг муу зуршил байдаг.Тэр авир ариншин энд гарч иржээ гэсэн ойлголт хэвлэлээр цацагдаж байгаа мэдээллүүдээс харагдах юм. Хамарсалтай нь тэр эрхэмийг  ажлаас нь халаагүй бол энэ асуудал дарагдаад өнгөрөх  магадлал маш өндөр байсан юм биш үү. Энд хууль дүрэм гэж том нэр барьж худлаа “ бүлтрээд” хэрэггүй. Харин улстөрчид, УИХ-ын гишүүдийн ёс  зүйн талаар эхний ээлжинд сөхөх хэрэгтэй болов уу. 
2382日
ЖДҮС жигшил зэвүүцэл
Монголбанкны ерөнхийлөгч Н. Баяртсайханыг тус сангаас зээл авсан гэж шууглаа. Шуугааны гол эзэн “би хаанаас ч ямарч зээл аваагүй” гэдэг няцаалтыг  хийлээ. Өөрөө хэлэх нэг хэрэг. Харин энэ талаар албан ёсны ямар нэг шийдвэр одоохондоо гараагүй байгаа. Хууль хяналтын байгууллага цаашдаа энэ талаар ямар нэг шийдвэр гаргах магадлатай. Түүнийг эерэг талаас нь авч үзье. Тухайлбал Н. Баяртсайхан ЖДҮС-гаас ямарч зээл аваагүй байна гэж шийдвэр гарлаа гэж үзье. Харин ийм шийдвэр гарах тэр мөчид шуугааны эзэн аль эрт тус сангийн хамгийн том зээлдэгч “ луйварчин” болчихсон байх магадлал тун өндөр байна. Ийм нөхцөлд “сайн нэрийг хүсэвч олдохгүй муу нэрийг хусавч арилахгүй” гэдэг зүйр үг биелчихсан байх боломжтой. Ийм хор аюул байдаг учраас  монголчууд “хүн нэрээ тогос өдөө” гэж хэлж ярьж сургаж ирсэн биз. Энэ бол нэг л эрхэмийг төлөөлүүлж нэр дурьдлаа. Гэхдээ бусдад нь хамаатай гэдгийг нэр холбогдсон улс төрчид санаж явахад илүүдэхгүй болов уу. (Бага хүүтэй их зээл авсан, улс төрчид банк, банкбус санхүүгийн байгууллага (ББСБ)- аар дамжуулан мөнгө хүүлдэг болов уу гэдэг санааг иргэд илүүтэй хөндөж   байгаа тул түүний нэрийг жишээ болгож орууллаа).
2390日
Нийслэлийн автобус үнэ төлбөргүй болох уу
Одоо нийслэлийн  иргэдэд   төрийн өмчийн хоёр хувийн17 аж ахуйн нэгжийн 948 тээврийн хэрэгсэл 89 чиглэлд нийтийн тээврийн үйлчилгээ үзүүлж байна. Тээврийн хэрэгслийг ангилан авч үзвэл   16 залгаа автобус, 839 их багтаамжийн автобус, 33 троллейбус,  39 дунд багтаамжийн автобус , 108 микроавтобус, 808 такси  явж байна гэж нийслийн тээврийн газрын мэдээлэлд дурьджээ.  Иймэрхүү тээврийн хэрэгсэл буюу автобусаар бид хөл дүүжилж явна. Бидэнд үйлчилж байгаа тээврийн хэрэгслийн насжилтыг авч үзвэл өөр дүр төрх харагдана. Нийтийн тээрийн хэрэгсэл тус бүрийг насжилтаар нь  авч үзвэл 1-5 жил  болж байгаа буюу хамгийн залуу нь  10, түүний ах буюу 5-8 жилтэй  нь таван хувь. Хижээл настай буюу 8-10 жил  ашиглагдаж байгаа нь 48 хувь юм байна. Харин өндөр настай буюу нийтийн тээрвэрт ашиглах боломжгүй болсон   10-аас дээш жилийн насжилттай нь  39 хувь эзэлдэг тухай мэдээлэл байна. Эндээс харвал  нийслэлчүүдэд “ хөгшин”  автобус үйлчилж байгаа гэж ойлгож болно.
2394日
Тэтгэвэрт гарах нас нийгмийн даатгалын сан
УИХ 2012 оны 9 дүгээр сард НДШ нөхөн төлөх тухай хууль баталж, хэрэгжүүлэн иргэдийг хамруулахад нийгмийн даатгалын сан (НДС)-д  37 тэрбум төгрөг төвлөрсөн аж. Тус сангаас    2015 онд 302 тэрбум төгрөг  зарцуулснаар тус сангийн алдагдал нь нэмэгдсэн аж. Жишээлбэл НДС-д 37 тэрбум төгрөг нэмэгдээд, 302 тэрбум болоод буцаад гарчээ. Зөрүү НДС-ийн буюу төсвийн алдагдал болон хувирсан байна. Энд бас өөр нэг тоон үзүүлэлтийг авч үзье.  Уг хууль хэрэгжиж эхлэхээс өмнө  НДС-д төсвөөс 170 тэрбум төгрөгийн тасаас олгодог байжээ. Гэтэл 2018 онд тус санд төсвөөс 605 тэрбум төгрөгийн татаас олгосон байна. Зөрүү нь 435 тэрбум төгрөг болжээ. Цаашдаа энэ зөрүү нэмэгдэнэ. Ер нь НДС төсвөөс тасаас авдаг сан, нэг үгээр хэлбэл хөл дээрээ зогсож чадаагүй. Тус сангийн тухай олголт 1995 оны нийгмийн даатгалын салбарыг шинэчлэсэн багц хуулийн хүрээнд гарч исэн юм. Гэхдээ НДС-ын анхны хэлбэр өөрчлөгдөн, даатгуулагч бүрийн нэрийн дансанд орох ёстой мөнгийг 2000 оноос эхлэн улсын төсөвт ордог болгосон гэнэ.
2407日