Улаанбаатар /МОНЦАМЭ/. “Улаанбаатар хөрөнгө оруулалт-2018” бизнес уулзалтын үеэр Нийслэлийн Засаг дарга  С.Батболд энэ онд нийслэлд хэрэгцүүлэх бүтээн байгуулалтын ажлуудын талаар илтгэл тавив. Түүний илтгэлийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.

Тэрбээр, "Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2018 онд хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалт, төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийг иргэд олон түмнийнхээ санаа бодолд тулгуурлаж сонгосон. Энэ онд улс, нийслэл, гадаадын хөрөнгө оруулалтаар нийт 414.1 тэрбум төгрөгийн ажил хийнэ.  Дээрх ажлаас нийгмийн салбарын бүтээн байгуулалтанд  улс, нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалт түлхүү хувийг эзэлж байна. 
Тухайлбал, энэ онд 52 цэцэрлэг, 34 сургуулийн барилгыг шинээр барьж, өргөтгөнө. Ингэснээр ЕБС-ийг 2 ээлжид шилжүүлж, цэцэрлэгт хамрагдалтыг 85 хувьд хүргэнэ. Эрүүл мэндийн салбарт 8.6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийж Чингэлтэй дүүргийн түргэн тусламжийн төв, Багахангайн 40 ортой эмнэлэг, Туул тосгоны эмнэлгийг барьж, Шүд эрүү нүүрний төвийг зориулалтын байртай болгоно. Мөн Үндэсний оношлогоо эмчилгээний төв, АШУҮИС-ийн дэргэдэх эмчилгээний төвийн барилгыг барьж дуусгана. Гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн дэд бүтэц болон газар чөлөөлөх, нөхөн олговор олгох арга хэмжээнд тус бүр  30  тэрбум, шинээр барих барилгын инженерийн  шугам сүлжээний зураг төсөвт 0.5 тэрбум, нийтдээ хот байгуулалтад 74.8 тэрбум төгрөг зарцуулах болно.

БНХАУ-ын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжийн 2 тэрбум юаниар гэр хорооллыг орон сууцжуулах инженерийн болон дэд бүтцийн ажлуудыг хийж, 1000 айлын орон сууц барих ажлыг эхлүүлнэ. Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хороонд 200 ажлын дэд төвийг /сервис центр/ гэрэлтүүлэг камержуулалт, цэвэр, бохир усаар хангах системээс бүрдсэн орчин үеийн шийдэлтэй “хаус” хороолол болгох ажлыг эхлүүлнэ. Автозамын салбарт 36.9 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдэхээс 18.5 тэрбум төгрөгийг 13.1 км авто зам шинээр барихад, 12.5 тэрбум төгрөгийг засвар арчлалтад зарцуулна. Хот доторх замын засварт 3.8 тэрбум, орон сууц, гэр хорооллын доторхи зам засварт тус бүр 2.0 тэрбум төгрөг зарцуулна. Мөн энэ онд Зүүн дөрвөн замын гүүрэн гарцын барилгын ажлыг эхлүүлнэ.

Түүнчлэн  улсын төсвийн  68  халаалтын зуухыг буулгаж, хэрэглэгчдийг төвлөрсөн дулаанд холбоход 11.9 тэрбум, дулааны төв шугамын шинэчлэлд 2 тэрбум, Багануурын дулааны станцын шинэчлэл, өргөтгөлд 750 сая төгрөгийг зарцуулах юм. Агаарын бохирдлыг бууруулахад нийслэлийн төсвөөс 3.8 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн. Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар агаарын чанарыг сайжруулах бүсийн зорилтот айл өрхүүдэд цахилгаан халаагуур, сайжруулсан зуух, боловсруулсан түлш олгоход 1.4 тэрбум, гэр хорооллын 110 мянган айл өрхийг цахилгаанаар халаах дэд станц, цахилгаан дамжуулах агаарын шугамыг шинэчлэх, хүчин чадлыг нэмэгдүүлэхэд 2.9 тэрбум, 80 мянган тонн хагас коксжсон түлшийг хөнгөлөлттэй үнээр зарах үнийн зөрүүнд 3.1 тэрбум төгрөг олгохоор болсон.

Эдгээр бүтээн байгуулалтын ажлыг хэрхэн эхлүүлэх, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр яаж хамтран ажиллах бодолтой байгаагаа дэлгэрэнгүй танилцуулъя. 
Нэгдүгээрт: УИХ “Хөрөнгө оруулалтын тухай” хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, хөрөнгө оруулалтын эрх зүйн орчныг илүү нээлттэй болголоо. Засгийн газрын дэргэд хөрөнгө оруулагчийн хууль ёсны эрх ашиг, сонирхлыг хамгаалах чиглэлээр дэмжлэг, үйлчилгээ үзүүлэх асуудлаар дүгнэлт гаргах Орон тооны бус зөвлөлийг байгуулан ажиллаж байна. Одоо бид хөрөнгө оруулагч та бүгд рүү  чиглэсэн сурталчилгааг маш сайн хийх хэрэгтэй гэдгийг ойлгож байна. Тиймээс мэдээлэл зүйн дэд бүтцийг сайжруулах, хөрөнгө оруулагчидтайгаа харилцан мэдээлэл солилцох арга хэлбэрээ нэмэгдүүлэх талаар нэлээд зүйл хийхээр төлөвлөж байна
Хоёрдугаарт: Өнгөрсөн онд нийслэлийн Засаг даргын дэргэд Хөрөнгө оруулалтыг дэмжих зөвлөл байгуулагдсан. Энэ зөвлөл хөрөнгө оруулагчдын өмнө ямар хүндрэл бэрхшээлүүд байна, түүнийг яаж шийдвэрлэх вэ, хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн дэмжиж өргөтгөх вэ зэрэг асуудлаар сар бүр хуралдаж шийдвэр гаргаж ирсэн. Энэ зөвлөлийн үйл ажиллагааг цаашид эрчимжүүлнэ.
Гуравдугаарт: Хотын хөрөнгө оруулалтын чухал нөхцөлийн нэг нь газар. Тиймээс иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмших эрхийн хугацааг сунгаж 15 жил болгосон нийслэлийн Засаг даргын  шийдвэр гарч,хөрөнгө оруулагчдад өмнөхөөс илүү таатай боломж бүрдүүлнэ гэж тооцож байна.
Хот газраа ашиглахгүй байгаа буюу хууль зөрчиж авсан газруудыг буцаан авч Газрын сан байгуулна. Нээлттэй дуудлага худалдаагаар газраа хөрөнгө оруулагч нарт худалдана. Дэд бүтэцтэй төвийн газар илүү үнэтэй байх болно. Бид газраараа мөнгө босгож, хотынхоо дэд бүтцийг сайжруулдаг тогтолцоог энэ онд бий болгоно.
Дөрөвдүгээрт: Орон сууцжуулах, агаарын бохирдлыг бууруулах “Бодлогын хувьсгал” өрнүүлье. Үүний тулд бүгдээрээ орчноо өөрчилье. Бага орлоготой иргэдэд зориулсан орон сууц барья. Бас зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтэд нийцсэн орон сууц барья. Шинэ сонголтыг иргэд, залуусын өмнө нээж өгье. Нөөц бололцоо, боломжоо ашиглаад, хуримтлал бий болгох зорилготой ийм бодлогыг бид дэвшүүлж байна. Та бүхэн санал бодлоо нэмэрлээрэй.
Тавдугаарт: Хотын өмнөх удирдлагын үед концессийн гэрээгээр зураг төсөв боловсруулах, барих-шилжүүлэх хэлбэрийн олон ажил хийсэн. Гэхдээ тэдгээр нь хотод зайлшгүй шаардлагатай байсан уу, төсөв хөрөнгө нь хэр үндэслэлтэй байсан бэ гэвэл эргэлзээтэй зүйл олон бий. Би өмнөх үеэ муулах дургүй. Бурууг бусад руу түлхэхийг тэвчдэггүй. Гэхдээ бодит үнэн энэ. Нөгөө талаар тэдний хийсэн ажил, үлдээсэн өв бидэнд хамаагүй гэж үзээгүй. Бид 2017  онд ашиглалтад хүлээн авсан концессын ажлын төлбөрийг төлсөн. Энэ онд ч төлнө. Хотын дарга хэн байх нь, хэний үед юу хийсэн байх нь хамаагүй, хөрөнгө оруулагчдын өмнө хүлээсэн үүргээ ХОТ бүрэн биелүүлэх үүрэгтэй. Бид үүргээ биелүүлсэн, цаашид ч биелүүлэх хариуцлагаа үүрч ажиллах болно.
Зургадугаарт: Хотын худалдааны танхимтай хамтарч бизнесийг хөнгөвчлөх, хотын арбитрыг дэмжих, хотын хөгжлийг түргэтгэх, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр идэвхтэй  ажиллах ёстой гэж бодож байгаа.
Долдугаарт: Худалдан авах ажиллагааг цаасгүй зохион байгуулна. Өөрөөр хэлбэр тендерийн урилга  байршуулахаас эхлээд гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах хүртэл бүх үйл явц цахим хэлбэрээр явагдана. Хэнд ч эргэлзээ үлдэх ёсгүй. Ил тод, нээлттэй байдал манай ажлын үндсэн зарчим байх болно.\

Худалдан авах ажиллагааг мэргэжлийн байгууллагаас гадна холбогдох газар, дүүргийн Засаг дарга нар зохион байгуулж явуулна. Зураг төсөв боловсруулах, батлуулах, гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах ажлыг III сард багтаан явуулж, IV сарын 01 гэхэд барилга угсралтын ажлыг эхлүүлэх арга хэмжээ авна.

Улс орны, түүний дотор нийслэл хотын эдийн засаг, төсөв санхүүг хямралаас гаргахад том төслүүдээ эхлүүлж, гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулалтын үр өгөөжийг дээшлүүлэх нь мэдээж чухал. Гэхдээ хамгийн чухал нь монголчууд бид өөрсдөө бүтээгч, үйлдвэрлэгч байх ёстой.

Ийм учраас бид 2018 оныг “ИРГЭДИЙН ОРОЛЦООТОЙГООР АМЬДРАХ ОРЧНОО САЙЖРУУЛАХ ЖИЛ” болгож байгаа. Амьдрах орчноо сайжруулахыг, аз жаргалтай, сэтгэл хангалуун амьдрахыг хүн бүхэн хүсдэг. Тэр хүслийг нэгдмэл зорилго чиглэл, зохион байгуулалтаар дэмжиж, хөрөнгө оруулалтаар тэтгэж ажиллах нь төр, засгийн бидний үүрэг. Төрийн бодлогоор хийж хэрэгжүүлэх бүтээн байгуулалтын ажлыг дагалдан үүсдэг бизнесийн боломж бололцоо бүхнийг хөрөнгө оруулагчдадаа нээж өгье. Хамтын ажиллагаандаа хариуцлага, чанарыг эрхэмлэж, хүлээсэн үүрэгтээ эзэн нь байх шударга зарчмыг мөрдөж ажиллая. Иргэдийн оролцоо бүрэн хангагдсан газарт хөндлөнгийн хяналтын эрүүл саруул орчин бүрддэг. Тийм жишиг Улаанбаатарт тогтох ёстой. Ийм эрүүл хандлага зөв хэвшвэл та бид улсын нийслэлээ бусдын жишигт хүргэх зорилтоо хангаж чадна. Иргэнийхээ, бизнес эрхлэгчдийнхээ, хөрөнгө оруулагчдынхаа оролцоог хамгийн сайн хангаж чадвал хамгийн сайн үр дүн гарах болно гэдэгт миний хувьд эргэлзэхгүй байна" гэлээ.

Ч.Ариунболд